Celine blogt - Welzijn aan de Leie

23 maart 2025

Van chaos naar kalmte

(leestijd: 8 minuten)

Hey lieve jij,

Ik moet eerlijk bekennen dat ook ik het soms lastig krijg in deze tijden van chaos en verwarring. De wereldpolitiek wankelt, globale rampen stapelen zich op, en het voelt alsof we de laatste jaren nauwelijks nog ademruimte krijgen.
Hoe blijven we overeind in een maatschappij die gedomineerd wordt door macht en economische belangen—waar mensenlevens, waarheid en geschiedenis steeds meer naar de achtergrond verdwijnen?
Hoe gaan we om met een wereld die vluchtig, onzeker en complex is?
Hoe houden we stand wanneer de relatieve veiligheid waarin we leefden steeds kwetsbaarder wordt?
Hoe voorkomen we dat we wegzakken in paniek, fatalisme of een cynisch mensbeeld?

Dat is waarom we tijdens onze beoefening leren helder te kijken. Wanneer het lichaam zich kan ontspannen, krijgen gedachten minder kans om ons te overspoelen. Wanneer onze gedachten rustig voortkabbelen, zal onze lichaam ontspannen. Op deze manier kunnen we moeilijke tijden met kracht en psychische weerbaarheid tegemoet treden.

Hieronder deel ik graag enkele stappen die je kunnen ondersteunen wanneer het leven als een storm om je heen raast—je meevoert, van links naar rechts, overal heen. Je kan leren hoe je jezelf in het oog van deze storm plaatst: de plek waar stilte heerst. Vanuit die kalme kern kijk je met bewuste aandacht naar de storm, zonder erin meegezogen te worden.

STAP 1: Grounding

Grounding (of gronden) is een techniek die helpt om verbinding te maken met het hier en nu, vaak door bewust contact te maken met je lichaam en de omgeving. Het is een manier om stabiliteit en veiligheid te ervaren, vooral in stressvolle of overweldigende situaties.
Verleg je aandacht naar het hier en nu en focus op wat je ziet, voelt, hoort (zintuiglijke grounding). Voel de onderkant van je voeten, breng jouw volle aandacht naar de zolen van de voeten (lichamelijke grounding). Probeer Europese landen op te sommen (mentale grounding).

STAP 2: Release

Wanneer paniek toeslaat, is de natuurlijke neiging vaak om ons klein te maken, in een bolletje op de zetel of in bed te kruipen. Toch kan dit het gevoel van bevriezing en verstarring versterken.

Paniek en intense angst gaan vaak gepaard met een golf van energie in het lichaam. Dit komt doordat het zenuwstelsel in een staat van verhoogde paraatheid verkeert—je lichaam bereidt zich instinctief voor om te vechten of te vluchten. Wanneer deze energie geen uitweg vindt, kan ze zich vastzetten als spanning, hartkloppingen of een beklemmend gevoel in de borst.

Breng daarom zachte beweging in je lichaam—niet intensief, niet krachtig… Een matige beweging, wat voor jou op dat moment lukt.

Sta rustig op en wandel een paar keer heen en weer door de kamer of zachtjes op en af de trap.
(Fysieke ondersteuning is wenselijk wanneer de paniek te hevig is)
Schud zacht je handen en voeten los, alsof je spanning uit je lijf laat wegvloeien.
Ga opstaan, en buk. Op en neer. Doe dit 15 x op een traag zacht tempo.

Het gaat er niet om je uit te putten, maar om je lichaam uit de blokkade te helpen door energie te releasen. Probeer de gespannen spieren, te ont-spannen. Ga niet tandenklemmen, breng de schouders laag, laat gebalde handen rustig open vallen, adem via een ontspannen buik rustig in en uit.

Bij momenten van hevige paniek kiezen we er bewust voor om onze aandacht niet onmiddellijk op de ademhaling te richten, omdat deze ontregeld kan zijn door de intense emoties. Dit zou de angst kunnen versterken.

STAP 3: Contact

Zoek contact en nabijheid. Laat mensen in je omgeving weten dat je soms last hebt van angst en paniek, en probeer een netwerk op te bouwen voor momenten van nood. Misschien woon je alleen en kan je terecht bij een buurvrouw? Of misschien zijn er huisgenoten bij wie je steun kunt vinden. Wanneer je paniek voelt opkomen, probeer dan niet in afzondering te blijven. Roep iemand bij je of zoek hen zelf op. Vertel kort wat er aan de hand is en vraag of ze even bij je willen blijven. Fysiek contact—als dat prettig voelt—kan een grote rol spelen. Een hand vasthouden, een zachte aanraking op je arm of zelfs samen een klein blokje om wandelen kan helpen. Misschien voelt het fijn om arm in arm rustig de trap op en af te lopen. De ander kan je aan de hand van woorden geruststellen “dit gaat voorbij”, “dit komt goed”, “dit is een normale reactie van jouw lichaam op stress”…

Fysiek contact en nabijheid stimuleert de aanmaak van oxytocine, een hormoon dat stress helpt verminderen en een gevoel van veiligheid bevordert. Maar ook zonder aanraking kan de aanwezigheid van iemand anders al een kalmerend effect hebben. De ander hoeft niet veel te doen, enkel eventjes nabij zijn tot de angst is weggeëbd.

Breathe. You’re going to be okay. Breathe and remind yourself that you’ve been in this place before.

Morgan Harper Nichols

Bijkomende hulpmiddelen voor hyperventilatie, intense angst en paniek

Soms is het nodig om het lichaam op een directe manier te helpen kalmeren. Hieronder vind je enkele effectieve technieken en hulpmiddelen die kunnen ondersteunen bij paniekgevoelens en hyperventilatie.

00:00

I. RESCUE-ademhaling

Bij een paniekaanval of hyperventilatie raakt de balans tussen zuurstof (O₂) en koolstofdioxide (CO₂) verstoord. Dit kan leiden tot benauwdheid, duizeligheid en tintelingen.

De RESCUE-ademhaling helpt om deze balans te herstellen:

Ga op een stoel zitten, laat de voorkant van buik & borst vallen op de dijen en breng je ellebogen voorbij je knieën.
Plaats je handen (of een papieren zakje) voor je neus en mond en adem rustig in en uit.
Door een deel van de uitgeademde CO₂ opnieuw in te ademen, wordt het tekort aangevuld en kunnen je klachten sneller verminderen.

Een alternatief is de Hyperfree®-cassette, verkrijgbaar bij de apotheek. Dit medische hulpmiddel helpt de CO₂-balans te stabiliseren en kan paniekaanvallen snel onderbreken. Bovendien geeft het dragen van de cassette vaak een geruststellend gevoel, waardoor angstgevoelens afnemen.

II. De ‘Ice Pack’-techniek

Koudeprikkels kunnen helpen om het zenuwstelsel te reguleren en het lichaam uit een overprikkelde staat te halen.

Wikkel een cold pack of een zak met ijsblokjes in een zachte handdoek.
Plaats deze gedurende enkele minuten in je nek, zodat de onderkant van je schedel en het bovenste deel van je rug bedekt worden.
Dit helpt je zenuwstelsel tot rust te brengen, maar kan er ook voor zorgen dat je je daarna erg moe voelt. Neem voldoende tijd om te herstellen en vermijd inspannende activiteiten zoals autorijden.

III. Natuurlijke kalmerende middelen

Voor sommige mensen kunnen supplementen of natuurlijke middelen extra ondersteuning bieden:

CBD-olie: Wordt vaak gebruikt om stress te verminderen en het zenuwstelsel te kalmeren.
GABA-spray of supplement: GABA (gamma-aminoboterzuur) is een neurotransmitter die helpt om overactiviteit in de hersenen te verminderen en kan ondersteunend werken bij angst.

Belangrijk: Niet elk hulpmiddel werkt voor iedereen. Probeer uit wat voor jou het meest effectief voelt en overleg altijd met jouw klinische behandelaar.

Zorgzame Groet, Celine

Heb je zelf iets waar je mee worstelt of een onderwerp waar je graag meer over wilt weten? Stuur jouw vraag of idee naar celine@welzijnaandeleie.be. Wie weet zie je het binnenkort terug in een van mijn blogs – speciaal geschreven met jou in gedachten!

celine

16 januari 2025

Omgaan met moeilijke emoties

(leestijd: 8 minuten)

Stel dat je mocht kiezen: alles voelen wat je nu voelt (inclusief de pijn, onrust, stress, vermoeidheid) of nooit meer íets voelen… ook geen liefde, geen vreugde, geen enthousiasme – helemaal niets. Welke optie zou je kiezen?
Gelukkig kiezen de meesten van ons voor de eerste optie, ook al worstelen we vaak met heftige emoties.

Dit leven kent zijn hoogte- en dieptepunten. We ervaren wonderschone momenten, maar ook verdrietige en soms zelfs tragische gebeurtenissen.
De vraag is: hoe gaan we hiermee om?
Hoe blijven we rechtstaan wanneer het leven ons uit het lood slaat?
En wanneer we vallen, hoe vinden we dan de kracht om weer op te staan?

En daarom, lieve jij, wil ik een moment nemen om hier eventjes bij stil te staan. Emoties, die we als positief of negatief ervaren, zijn er om ons te ondersteunen doorheen ons leven. We voelen tederheid en liefde om te zorgen voor een pasgeborene, angst zal ervoor zorgen dat we onszelf of onze dierbaren in bescherming brengen, en kwaadheid geeft ons de nodige energie om dingen te veranderen. Het zijn vaak de zogenaamde ‘negatieve’ emoties die ons een richting aanreiken. We kennen schaamte, angst, verdriet, walging en woede. Maar ook nieuwsgierigheid, verrassing en vreugde. Eigenlijk willen we enkel de mooie gevoelens ervaren en de pijnlijke vermijden. Normaal misschien, maar niet heel erg realistisch. En daarin ligt voor velen van ons het conflict: alle emoties horen bij het leven en ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Dit inzicht werd al benoemd door de filosoof Robert Nozick in zijn gedachte-experiment “The Experience Machine.”
Stel je voor: een machine die je leven voor altijd perfect maakt. Een leven vol geluk en plezier, alleen maar positieve emoties, maar niets ervan is écht (wat een vooruitstrevende blik: hij zag Instagram nog voor het werd ontworpen). Nozick vroeg aan de deelnemers of ze zouden kiezen voor zo’n leven, waar alles goed voelt, maar niets écht is? De meeste mensen antwoordden “nee”. Want mensen verlangen niet enkel naar geluk; we willen ook betekenis, authenticiteit en verbinding met het échte leven.

Dit brengt me bij vier stappen om met emoties om te gaan.

STAP 1: Probeer te aanvaarden dat er emoties zijn, zowel de aangename als de minder aangename

Emoties horen bij ons menselijk bestaan en maken dit leven zoveel rijker. Emoties dienen als kompas voor ons innerlijke landschap. Ze sturen ons niet alleen in de richting van wat goed voor ons is, maar ook van wat we moeten leren. Angst waarschuwt ons voor gevaar, verdriet toont ons wat we lief hebben (gehad), en blijdschap geeft ons een gevoel van voldoening. Ze helpen ons om in contact te blijven met onze onderliggende behoeften maar signaleren ook onze grenzen. In plaats van ze te vermijden, is het belangrijk dat we leren luisteren naar wat ze ons willen vertellen.

STAP 2: Besteed aandacht aan jouw emoties, op een nieuwsgierige en geduldige manier, want ze brengen jou informatie over wat jij belangrijk vindt.

Onderzoek als een wetenschapper. Probeer jouw gevoelens te benoemen en zoek de juiste woorden. Kwaadheid kan misschien wel de toplaag zijn van jouw ervaring, maar welke onderliggende emoties kan je nog onderscheiden?

STAP 3: Praat over je echte emoties en toon ze.

Het woord ‘emotie’ komt van het Latijnse woord emovere, wat ‘in beweging brengen’ betekent. Emoties zijn dus psychologische constructies die op een fysieke manier sensaties tot uiting komen. Geef ze een stem, toon ze aan de wereld, geef uiting aan wat je voelt, op welke manier dan ook! Want wanneer we emoties keer op keer onderdrukken kunnen de fysieke sensaties die gepaard gaan met deze zich vastzetten in het lichaam. Dit is precies wat Gabor Maté beschrijft in The Myth of Normal – wanneer we onze emoties niet erkennen en uiten, kunnen ze zich opstapelen, wat uiteindelijk kan leiden tot fysiek klachten.. Emoties die we negeren, vinden sowieso hun uitweg, vaak in de vorm van ziekte, pijn of ongemak.

STAP 4: Verander emotie met emotie

Stel je voor dat je angst voelt opkomen. In plaats van deze angst af te wijzen, of er kwaad op te worden, kun je proberen er met vriendelijkheid naar te kijken. Wat heeft deze angst nodig? Wat heeft dat angstige deel van jou nodig om zich gezien en gehoord te voelen? Dit is niet hetzelfde als de angst wegstoppen, maar het is een manier van reageren die ruimte biedt voor begrip en mildheid. Kan je aan tafel zitten met jouw emoties? Kan je een goede gastvrouw of gastheer zijn? Het gaat erom dat we een andere emotie inzetten die meer helend en verzachtend is, zoals vriendelijkheid voor jezelf.
Wanneer je kwaadheid voelt, kun je hetzelfde doen: in plaats van je boosheid te onderdrukken of uit te leven, stel jezelf dan de vraag: “Wat zit er onder deze boosheid? Wat maakt dat ik me zo voel?” En als je daarachter komt, kan mildheid de brug vormen naar een dieper begrip van jezelf. Door jezelf op deze manier te bejegenen, verander je de energie van de emotie. Je reageert dan niet meer met méér boosheid of angst, maar met begrip en acceptatie. Dit is een krachtige manier om emoties in beweging te brengen en ze te transformeren in iets dat constructief kan worden ingezet in de interactie met jezelf en naar de ander.

When it comes to having a painful feeling, the only way is through. When you allow the feeling, you usually feel better faster.

Gabor Maté

Toegepaste ademruimte nemen bij intense emoties

Stop en laat je impuls om te reageren eventjes los en verplaats je aandacht naar binnen (gedachte, emoties, lichamelijke gewaarwording)
Geef jezelf de kans om eerst even op adem te komen. Voel je adem.
Verruim nu je aandacht en kijk naar de situatie. Hoe wil je nu verder?

00:00

Alles is training. Deze oefening zal je misschien een paar keer falen voordat je er beter in wordt. Geef jezelf de ruimte om te leren, fouten te maken, en bovenal om te groeien. Meditatie kan hierbij een waardevolle rol spelen.

In hun boek “Altered Traits” bespreken Daniel Goleman en Richard Davidson uitgebreid de rol van meditatie bij emotieregulatie. Ze leggen uit hoe meditatie de hersenstructuren en netwerken beïnvloedt die betrokken zijn bij het reguleren van emoties. Het onderzoek toont aan dat regelmatige meditatie leidt tot veranderingen in de amygdala, een hersengebied dat cruciaal is voor emotie en het detecteren van belangrijke informatie uit de omgeving. Deze veranderingen kunnen bijdragen aan een verbeterd vermogen om emoties te reguleren en een verhoogd welzijn.

Zorgzame Groet, Celine

celine

Over de praktijk

Alle materiaal is voorhanden, draag bij voorkeur comfortabele kledij.
Water en thee zijn inbegrepen.
Onze ruimte is gelegen aan de groene oevers van Leie, er is voldoende parkeergelegenheid in de straat.
Al onze sessies gaan door in een kleine huiselijke ruimte. De praktijk situeert zich op de eerste verdieping, er is geen lift aanwezig.

Lees hier onze algemene voorwaarden alvorens je jouw plekje reserveert en betaalt.

VOF Nourished Minds
Hooistraat 11
8792 Waregem

BTW BE 0800134192